بشنوید از قالیچه نمدی پسر حضرت سلیمان! - وبلاگ دلند چت

به گزارش وبلاگ دلند چت، خبرنگاران : روستای ابرسج واقع در شهرستان شاهرود قطب فراوری نمد در استان سمنان واقع شده است. در این روستا 70 درصد نمد مورد احتیاج کشور فراوری می گردد.

فراوری صنایع دستی متناسب با احتیاج جامعه موجب استقبال مشتریان می گردد و رمز موفقیت هنرمندان روستای ابرسج در تامین بازار فروش، به کارگیری نوآوری و خلاقیت در فراوری محصولات نمدی است.

هنر نمداقتصادی در روستای ابرسج شاهرود 200 فرصت شغلی ایجاد نموده و هنرمندان در 50 کارگاه ایجاد شده در این روستا مشغول به فعالیت هستند. نمداقتصادی از قدیمی ترین هنرهای سنتی است که در اثر فشار و رطوبت دست سازه های نمدی فراوری شده و در گذشته از این روش در صنعت نساجی که از پشم به عنوان مواد اولیه استفاده می شد، کاربرد داشته است.

استان های گیلان، مشهد، گرگان و مازندران از علاقه مندان و مشتریان اصلی دست بافته های نمداقتصادی استان سمنان هستند.ابرسج یکی از روستاهای سردسیر و کوهپایه ای در 22 کیلومتری شهرستان شاهرود است که یک هزار و 380 نفر جمعیت و 54 خانوار عشایر در آنجا زندگی می نمایند و بیشتر هنرمندان صنایع دستی این روستا در رشته نمداقتصادی اشتغال دارند.ماهانه شش هزار متر کالای نمدی در روستای ابرسج شاهرود فراوری می گردد که در نوع خود بی نظیر است.

معرفی و تاریخچه نمد اقتصادی

جالب اینکه که نمداقتصادی هنری است که محصول نهایی آن نمد است.نمد تنها زیراندازی است که به یاری بافتن شکل نمی گیرد. برای صحت این ادعا کافی است نگاه دقیق تری به نام آن بیاندازید: نمد + اقتصادی. یعنی قطعه ای که با اقتصادیدن به دست می آید. در لغتنامه دهخدا نوشته شده است، نمد نوعی از فرش است که از پشم یا کرک اقتصادیده حاصل می گردد. در نمداقتصادی تنها ابزاری که احتیاج است آب داغ است و زور بازو!

در نمداقتصادی بافتن انجام نمی گردد بلکه با ایجاد فشار و رطوبت و حرارت، موجب درهم رفتن الیاف پشمی می شوند. دو خاصیت جعدیابی و پوسته ای شدن پشم امکان فراوری نمد را فراهم می نمایند. پشم مورد استفاده در نمداقتصادی، پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند است. بعلاوه از صابون و زرده تخم مرغ نیز می توان برای بهتر شدن کیفیت کار استفاده کرد. میزان پشمی که برای هرمترمربع نمد ضروری است با میزان پشم لازم برای فراوری قالی برابر است. اما چون زمان فراوری نمد بسیار کوتاه تر است (تقریبا یک روز) قیمت آن پایین است. معمولا نمدمالان فعالیت خود را از اوایل فروردین شروع نموده و در اواخر مهر انتها می دهند. برترین پشم در کار نمداقتصادی پشم شش ماهه اول سال است.

گفته می گردد زمانی که پسر حضرت سلیمان که یک چوپان بود، کوشش می کرد تا با یاری پشم گوسفند پارچه ای ببافد. اما بعد از کوشش های زیاد به هدف خود نرسید و از شدت عصبانیت پشم را با مشت های خود کوبید. اشکی که از چشمانش جاری شد روی آن ریخت. سپس دید که الیاف پشم نمناک و فشرده و در هم تنیده شده و شکل پارچه به خود گرفت. این تاریخچه ترکیبی از افسانه و واقعیت است، اما چیزی که مسلم است اینکه نمداقتصادی از آنجا که از ساده ترین راه های ساخت زیرانداز و لباس است، پیشینه ای پیچیده تر از این اتفاق نخواهد داشت.

به قطع اولین نمداقتصادی ها به صورت اتفاقی اجرا شده اند. بسیاری بر این باورند که نمد اقتصادی بیشتر در منطقه ها مرطوب که مردمانش به دامپروی مشغول بوده اند انجام می گرفته است. چون پشم این خاصیت را دارد که از انسان در مقابل سرما و رطوبت زیاد به خوبی محافظت کند. در حال حاضر نیز منطقه ها شاقتصادی کشور در حاشیه دریای خزر از جمله استان مازندران را از مراکز اصلی فراوری این صنایع دستی می دانند.

تا حدود 50 سال قبل نمد در بیشتر نقاط ایران استفاده می شده و به خاطر خاصیت هایی که داشت از محبوبیت زیادی برخوردار بود. نمد نم را به خود راه نمی داد. در زمستان ها کف خانه را گرم و در تابستان ها خنک می کرد.

زیباترین زیراندازهای نمدی در خانه خان های بختیاری انداخته می شد. به همین دلیل نمدمال های این قسمت ظرافت و سلیقه بیشتری به خرج می دادند .

برگزاری اولین جشنواره گردشگری نمد در روستای ابرسج شاهرود

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهرود از برگزاری اولین جشنواره گردشگری نمد در روستای هدف گردشگری عشایری ابرسج اطلاع داد.مرتضی نظری روز سه شنبه 26 مهرماه 1401 با اعلام این خبر گفت: این جشنواره، روز آدینه بیست و نهم مهرماه سال جاری از ساعت 9.30 صبح برگزار می گردد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهرود با بیان اینکه این جشنواره همراه با اجرا و احیای ورزش محلی کشتی با شال است، اضافه کرد: اجرای بازی های بومی محلی، ارائه سوغات و صنایع دستی و … از جمله برنامه های این جشنواره است.نظری ادامه داد: جشنواره گردشگری نمد، اولین جشنواره این منطقه است که با هدف رونق اقتصاد بومی و محلی و اشتغال زایی با رویکرد استفاده از ظرفیت بوم گردی و معرفی هویت اجتماعی و فرهنگی منطقه برگزار می گردد.

ابرسج یکی از روستاهای سردسیر و کوهپایه ای در 22 کیلومتری شهرستان شاهرود است و بیشتر هنرمندان صنایع دستی این روستا در رشته نمداقتصادی اشتغال دارند.