اینترنت VDSL در عمل چه تفاوت هایی با ADSL دارد؟ آیا واقعا ارزش هزینه بیشتر را دارد؟ - وبلاگ دلند چت

به گزارش وبلاگ دلند چت، این روزها بحث اینترنت VDSL و تبدیل اینترنت ADSL به VDSL داغ شده است.

سال ها است که اینترنت VDSL به ایران آماده ولی چون انحصارا در اختیار شرکت مخابرات بود و زیرساخت ها و شرایط واگذاری این سرویس به مردم نبود یا در بعضی شهرها و مناطق به صورت محدود و با قراردادهایی بسیار گران فراهم می شد؛ کمتر مورد توجه کاربران خانگی بود.

شیوع ویروس کرونا اگر هزار عیب داشت؛ شاید یکی از عظیم ترین مزایایش توسعه زیرساخت اینترنت بود. وقتی در اسفندماه گذشته، ترافیک اینترنت خانگی ایران بیش از 100 درصد افزایش یافت و فشار بسیار بالایی به مراکزداده و پهنای باند کشور وارد شد؛ وزیر ارتباطات فشار بر شرکت ها برای ارائه سرویس های اینترنت VDSL را افزایش داد.

در نهایت، دو شرکت مخابرات ایران و شاتل موبایل که از قبل هم بازیگران اصلی وی دی اس ال در ایران بودند؛ مامور شدند در پروژه ای کوتاه مدت دو الی سه ماهه، بیش از 800 هزار پورت اینترنت ADSL کاربران دو استان تهران و قم را به اینترنت پرسرعت VDSL تبدیل نمایند.

و اینجا سرآغاز یک آغاز دوباره برای اینترنت VDSL در ایران بود. صدها هزار کاربر درگیر این موضوع شدند که چرا باید اینترنت ADSL خود را به VDSL تبدیل نمایند و چقدر باید هزینه نمایند و چه تجهیزات و امکانات و شرایطی احتیاج است؟ چقدر سرعت واقعی می گیرند و داستان مودم های VDSL چیست؟

با ما در این مطلب همراه باشید تا کاملا کاربردی و عملیاتی این پرسش ها را پاسخ دهیم:

تفاوت فناوری ADSL و VDSL

هر دو فناوری سابقه طولانی در جهان دارند و اصلا یک ترند یا رویکرد جدید محسوب نمی شوند. حتی می گردد گفت هر دو فناوری در حال منسوخ و از رده خارج شدن هستند.

در ایران سال ها است که فناوری ADSL وجود دارد و کاربران اینترنتی با آن کاملا آشنا هستند. ADSL مخفف خط اشتراک دیجیتال نامتقارن (Asymmetric digital subscriber line) و یکی از فناوری های زیرشاخه DSL است.

در ADSL مبنا دادن پهنای باند بیشتر به دانلود است. سرعت دانلود چندین برابر سرعت آپلود است و به همین دلیل هم واژه نامتقارن را مشاهده می کنیم.

این فناوری مبتنی بر کابل های مسی از مرکز مخابراتی تا درون خانه کاربران است و به همین دلیل اینترنت روی خط تلفن ثابت به کاربران ارائه داده می گردد.

در این فناوری اتصال اینترنت، باندهای فرکانسی 25.875 تا 138 کیلوهرتز برای دانلود و 138 تا 1104 برای آپلود در نظر گرفته می گردد. باند فرکانسی زیر 4 کیلوهرتز نیز برای انتقال اطلاعات تماس تلفنی است.

ADSL یک فناوری به شدت وابسته به فاصله کاربر از تجهیزات مخابراتی است. هرچقدر کاربر از مرکز ارائه دهنده خدمات و جایی که تجهیزات ارائه سرویس اینترنت یا DSLAM نصب شده اند؛ دورتر باشد؛ سرعت کمتری خواهد داشت. در ADSL حداکثر تا 7 کیلومتر فاصله پشتیبانی می گردد که البته بیشتر سرویس دهنده ها فاصله کمتری را رعایت می نمایند.

ADSL2 و +ADSL2 فناوری های تازه تری نسبت به ADSL هستند که روی سرعت انتقال اطلاعات بیشترین تاثیر را دارند و در ادامه اشاره می کنیم.

اما VDSL که سرنام DSL با نرخ بیت بسیار بالا (Very High Bit-Rate DSL) است؛ یک فناوری به روزتر و نسل بعدی ADSL محسوب می گردد که امکان افزایش سرعت انتقال اطلاعات را نسبت به انواع ADSL فراهم می نماید.

عظیم ترین تفاوت ADSL و VDSL در استفاده از کابل مسی و طول آن است. در VDSL نمی توان بیشتر از 1200 متر کابل مسی برای اتصال مشتری به مرکز مخابراتی استفاده کند. بنابراین، در این فناوری شرکت های سرویس دهنده اینترنت باید تجهیزات خود را به مشتری نزدیک تر نموده یا از کابل های فیبرنوری استفاده نمایند.

در ایران، هر دو مدل استفاده می گردد. بعضی شرکت ها مانند شاتل از کابل های فیبرنوری از مرکز مخابراتی تا کافوها (جعبه تقسیم خطوط تلفن ثابت در هر خیابان) استفاده نموده و از آن جا تا دم در خانه مشتری کابل مسی استفاده شده است. به همین دلیل، گاهی گفته می گردد سرویس VDSL مبتنی بر FTTH عرضه شده است.

اگر کاربری می خواهد ببیند امکان استفاده از سرویس VDSL را دارد یا خیر؛ باید فاصله خانه خود تا نزدیک ترین کافوی نصب شده در کوچه و خیابان را آنالیز کند. هرچقدر فاصله بیشتر باشد؛ سرعت اینترنت VDSL کاهش پیدا خواهد نمود.

در VDSL هم مانند ADSL عبارت هایی مانند VDSL2 و +VDSL2 داریم که باز هم در سرعت انتقال اطلاعات متقارن و نامتقارن با یکدیگر تفاوت دارد که در زیر اشاره می کنیم.

تفاوت سرعت ADSL و VDSL

مهم ترین نکته ای که کاربران درباره این فناوری باید بدانند؛ تفاوت سرعت آن ها است که روی سرویس اینترنت تاثیرگذار است و مشکل گشای بسیاری از مسائل و راه کارها می گردد.

در فناوری ADSL به صورت تئوری حداکثر سرعت دانلود 8 مگابیت بر ثانیه و آپلود 1 مگابیت بر ثانیه است.

در فناوری ADSL2 به صورت تئوری حداکثر سرعت دانلود 12 مگابیت بر ثانیه و آپلود 3.5 مگابیت بر ثانیه است.

اما در +ADSL2 شاهد سرعت دانلود حداکثری 24 مگابیت و آپلود حداکثری 3.5 مگابیت هستیم.

آنچه اهمیت دارد این است که روی اینترنت ADSL شما نمی توانید سرعت دانلودی بیشتر از 24 مگابیت و آپلودی بیشتر از 2 الی 3 مگابیت داشته باشید. در حال عملی، این سرعت ها بسیار کمتر شده و می بینیم در ایران بیشتر از 16 مگابیت برای دانلود و 1 مگابیت برای آپلود میسر نیست.

فناوری VDSL داستان سرعت را تغییر می دهد و چه در حالت متقارن یا نامتقارن شاهد سرعت های چند برابری هستیم؛ چون باندهای فرکانسی بسیار بیشتر و پهن تری برای انتقال اطلاعات استفاده می گردد.

در ADSL به صورت تئوری حداکثر سرعت دانلود 55 مگابیت بر ثانیه و آپلود 16 مگابیت بر ثانیه است.

در VDSL2 شاهد سرعت دانلود 200 مگابیتی و سرعت آپلود 100 مگابیتی هستیم و در +VDSL2 سرعت دانلود به مرز 300 مگابیت می رسد.

گفتیم هرچقدر فاصله مشتری از کافوها و تجهیزات مخابراتی نصب شده در نزدیکی مشتری بیشتر باشد یا نویز و کیفیت خط کابل مسی از کافو تا دم خانه مشتری پایین تر باشد؛ افت سرعت بیشتری داریم.

با اینترنت مخابرات به راحتی دانلود های تا 8 مگابایت بر ثانیه (نزدیک به 40 مگابیت) به دست می آید و سرعت آپلود هم مشابه دانلود یا کمی کمتر است. در اینچا VDSL پینگ بسیار پایینی می دهد که برای بازی های آنلاین مناسب است.

در سرویس های شاتل و مثلا در شهری مانند دزفول شاهد سرعت دانلود VDSL بالای 100 مگابیت هم هستیم اما در بعضی نقاط که نویز خط وجود دارد؛ سرعت به مرز 40 الی 50 مگابیت می رسد. شاتل مدعی سرویس های VDSL او سرعتی بین 70 الی 100 مگابیت می دهند.

تفاوت مودم های ADSL و VDSL

سوال مهمی که مطرح می گردد این است که آیا با همان مودم های ADSL می توان سرویس اینترنت VDSL گرفت؟

جواب این است که اگر مودم شما از فناوری VDSL پشتیبانی کند؛ بله امکان پذیر است. در حقیقت، مودم های ADSL و VDSL هیچ تفاوتی با هم ندارند جز اینکه از فناوری VDSL یا VDSL2 پشتیبانی نمایند.

آنالیز کنید مودم ADSL شما از فناوری VDSL پشتیبانی می نماید یا خیر؟ اگر پشتیبانی می نماید؛ احتیاجی به تعویض مودم و خرید یک دستگاه جدید ندارید ولی اگر از VDSL پشتیبانی نمی نماید؛ قطعا برای استفاده از اینترنت VDSL به مودم جدیدی احتیاج دارید.

درگاه های Rj11، درگاه های LAN و دیگر ویژگی های مودم های ADSL و VDSL مشابه هم است.

تفاوت هزینه های ADSL و VDSL

معمولا رسم است وقتی یک فناوری جدید در ایران باب می گردد؛ هزینه های بیشتری برای مشتری دارد. حالا، تصور کنید این فناوری انحصاری و نایاب هم باشد؛ پس انتظار پرداخت هزینه های مشابه ADSL را نداشته باشید.

به گفته وزیر ارتباطات و همین طور تاکید شرکت رگولاتوری و البته خود سرویس دهنده های اینترنت، از مشتری هزینه ای برای تبدیل پورت ADSL به VDSL یا کابل کشی فیبرنوری تا کافوها و نصب تجهیزات گرفته نمی گردد.

مشتری فقط باید هزینه خرید یک مودم VDSL (اجباری است!!!) را بدهد و بسته های اینترنت ماهیانه، سه ماهه، شش ماهه و یک ساله ای که سرویس دهنده ارائه نموده است. دقیقا سود شرکت ها از ارائه سرویس VDSL در همین بسته ها است.

تا کنون روال این طور بوده که بسته هایی محدود از نظر زمانی و حجمی ارائه می گردد و چون سرعت VDSL بالا است؛ مشتری سریعا بسته را تمام نموده و باید حجم جدید بخرد که هر گیگابایت حجم VDSL بسیار گران تر از ADSL است.

چرا باید از ADSL به VDSL کوچ کنیم؟

وقتی بسته های اینترنت وی دی اس ال گران و کم حجم هستند؛ باید مودم VDSL جدید خریداری یا به زور از شرکت ها تحویل گرفته گردد؛ چرا باید ADSL را رها و اقدام به ثبت نام برای VDSL کنیم؟

دلیل نخست، به روزتر بودن و سریع تر بودن اینترنت VDSL است. تصور کنید به جای اینترنتی با سرعت 10 یا نهایتا 12 مگابیت و آپلود بسیار کم زیر 1 مگابیت، اینترنتی با سرعت واقعی 50 مگابیت به بالا و آپلود وحشتناکی همین حدودها بهره ببرید.

در VDSL تاخیر و پینگ و لگ پایین تری دارید و برای بازی های آنلاین، استریم ویدیو، تماشای آنلاین بازی های ورزشی یا سریال ها و کانال های ویدیویی مسئله ای نخواهید داشت.

اگر کسب وکارتان به اینترنت وابسته است و چندی نفر روی آن کار می نمایند؛ VDSL پهنای باند به مراتب بیشتری برای هر کاربر فراهم می نماید و به خصوص اجازه می دهد مشتریان خدمات سریع تری دریافت نمایند.

دیر یا زود همه کاربران اینترنتی باید به سوی VDSL کوچ نمایند اما اگر شرایط دریافت این سرویس برای شما مهیا؛ مثل این می ماند که برنده یک جایزه عظیم در مسابقه ای 80 میلیونی شده باشید.

در حال حاضر، تعداد پورت های VDSL اختصاص داده شده به کاربران بسیار محدود و فقط در بعضی استان ها و شهرها است. اگر از شانس خود استفاده نکنید؛ شاید چند سال دیگر دوباره فرصت اتصال به وی دی اس ال را پیدا کنید.