قدرتمندترین لرزه ثبت شده، سیاره مریخ را تکان داد - وبلاگ دلند چت

به گزارش وبلاگ دلند چت، هرچند مریخ امروز سیاره ای سرد و خشک به نظر می رسد اما همچنان فعالیت زیادی در دل خود دارد به طوری که هفته گذشته کاوشگر اینسایت ناسا پیروز شد قدرتمندترین لرزه مشاهده شده در سیاره ای دیگر را شناسایی کند.

مریخ لرزه ای که در 4 می (14 اردیبهشت) رخ داد، با قدرت 5 ریشتر، به وسیله سطح نشین اینسایت (InSight) ثبت شد و به آسانی رکورد قبلی 4.2 ریشتری را که آگوست (مرداد) سال گذشته شناسایی شد، شکست. لرزه هایی که در آن سوی مریخ روی داده بودند و به تازگی دانشمندان اطلاعات تازه ای درباره آن ها منتشر کردند.

مطالعه بیشتر این رویداد طبیعی، که ناسا آن را لرزه هیولا (Monster Quake) توصیف نموده است، به دانشمندان یاری می نماید تا مکان دقیق و ماهیت منبع آن را معین نمایند. امید می رود که این رویداد بتواند اطلاعات بیشتری درباره فضای داخلی سیاره سرخ آشکار کند.

همانطور که امواج لرزه ای از مواد موجود در پوسته، گوشته و هسته مریخ می گذرند یا منعکس می شوند، به شیوه ای تغییر می نمایند که لرزه شناسان می توانند با مطالعه آن ها عمق و ترکیب این لایه ها را معین نمایند. آنچه دانشمندان درباره ساختار مریخ می آموزند، می تواند به آن ها در درک بهتر چگونگی شکل گیری همه دنیا های سنگی، از جمله زمین و ماه یاری کند.

ناسا امروز 10 می (20 اردیبهشت) این لرزه قوی را گزارش داد و در حساب توییتر سطح نشین این سایت نوشت: احساسش کردم! بعد از بیش از سه سال گوش دادن به زمزمه های آرام مریخ، بزرگ ترین مریخ لرزه ثبت شده تا کنون را احساس کردم: با قدرتی حدود 5 ریشتر. تیم من در حال مطالعه داده ها برای کسب اطلاعات بیشتر است. علم به صبر پاداش می دهد!

مریخ آن نوع صفحات تکتونیکی مانند زمین را ندارد که حرکات ناگهانی آن ها باعث ایجاد لرزه گردد و درعوض، مریخ لرزه ها در اثر فعالیت های آتشفشانی ایجاد می شوند. دانشمندان به این علت به مطالعه فعالیت های لرزه ای مریخ علاقه دارند که چنین داده هایی می توانند به درک بهتر ساختار گوشته و هسته سیاره سرخ یاری نمایند.

طی بیش از سه سال نظارت بر مریخ، اینسایت بیش از 1313 مریخ لرزه را شناسایی نموده است. لرزه سنج بسیار حساس آن در زیر گنبدی کار می نماید که هم صدای باد را مسدود می نماید و هم از آن در برابر شب های سرد مریخ محافظت می نماید.

یک لرزه 5 ریشتری هرچند در مقایسه با زلزله هایی که روی زمین احساس می گردد، مقدار مبه وسیلهی است، اما نزدیک به حد بالایی است که دانشمندان امیدوار بودند در طول مأموریت اینسایت پیروز به شناسایی آن بشوند.

بروس بانرت (Bruce Banerdt) پژوهشگر اصلی اینسایت در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا، درباره مریخ لرزه مهم هفته گذشته گفت: از زمانی که لرزه سنج خود را در دسامبر 2018 فعال کردیم، منتظر یک لرزه بزرگ بودیم. چنین لرزه ای قطعا اطلاعاتی را فراهم می نماید که شبیه هیچ چیز دیگری نیست. دانشمندان این داده ها را تجزیه وتحلیل خواهند کرد تا در سال های آینده چیزهای جدیدی درباره مریخ بیاموزند.

به گفته ناسا اینسایت در حالی چنین داده های مهمی را ثبت کرد است که هم اکنون مشکلاتی هم تجربه می نماید. غبار مریخی پنل های خورشیدی این سطح نشین را پوشانده است و بنابراین منجر به کاهش کارایی آن می گردد.

اینسایت با استفاده از بازوی رباتیک خود می تواند تا حدی شن و گردوغبار روی پنل ها را بزداید. باد هم می تواند تا حدی به این فرایند یاری کند اما برای سطح نشین برای تجربه چنین شرایط آب وهوایی باید خوش شانس باشد. بدین ترتیب ناسا مأموریت این کاوشگر را تا خاتمه سال 2022 تمدید نموده است.

گردوغبار مریخی بعلاوه باعث ایجاد مشکلاتی برای بالگرد نبوغ (Ingenuity) ناسا شده است، که با پروازهای خود در سیاره ای دیگر، تاریخ ساز شده است.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از عوارض سطحی مریخ

Credit: NASA

منابع: Digital Trends, NASA JPL