دیدگاهی آسان فهم به ادبیات شهرت - وبلاگ دلند چت

به گزارش وبلاگ دلند چت کتاب روانشناسی شهرت نوشته گیل استیور به ترجمه احسان شاه قاسمی به تازگی منتشر شده است. مولف در مقدمه ای بر این کتاب می نویسد: نگارش این کتاب برای من همچون یک سفر بود. اگرچه من سالها روی موضوع سلبریتی ها و روابطشان با طرفداران کار نموده ام و تجربه به دست آورده ام، حوزه گسترده تر شهرت برای من کمی جدید است. سفر من از سال 1988 شروع شد. در این سال روی سرانجام نامه درباره طرفداران مایکل جکسون کار می کردم. پس از آن مطالعات دیگری با رویکرد مشاهده مشارکتی روی طرفداران استار ترک فضای عمیق نهم و روی چندگانه استار ترک، مدونا، بروس اسپرینگستین، پرینس، جرج مایکل، پاول مک کارتنی، ارباب حلقه ها و دیگر حوزه های هواداری رسانه ها انجام داده ام. من کل سال 2005 با حمایت گرم و صمیمانه و همدلانه جاش گروبان مشغول پژوهش و کار روی طرفداران او بودند. آن ها صدها پرسشنامه برای من پر کردن نسخه های اولیه مقاله های مرا خواندند و در 13 سال گذشته در امور دیگری هم به من یاری کردند. جاش گروبان خودش کارهای مرا خوانده و از سال 2006 که برای نخستین بار توانستم با او ملاقات داشته باشند تا به امروز نکاتی مهم را درباره مقاله هایم با من در میان گذاشته است. کارهایی را که در سال های گذشته منتشر نموده ام در سرانجام این کتاب فهرست نموده ام و می توانید آنها را در سایت ریسرچ گیت ببینید.

هدف کتاب حاضر این است که پنجره ای به سوی موضوع شهرت بگشاید و از زاویه روانشناسی دیدگاهی آسان فهم به ادبیات شهرت عرضه کند. می دانیم که بسیاری از کتاب های دیگر در این حوزه برای دوره های کارشناسی ارشد به بالا نوشته شده اند و بنابراین خواندن آنها با چالش همراه است. در این کتاب هر وقت به خواندنی های بیشتر اشاره کردم، کوششم این بود که این انتخاب ها را در میان دسترس پذیر ترین منابع انجام دهم و کمتر به سراغ منابع استخر بروم. اگرچه این کتاب بیشتر به درد دانشجویان می خورد تا استادان، امیدوارم بعضی از بینش هایی که اینجا ارائه می کنم برای استادانی که به صورت اتفاقی به درون این بحث آمده اند سودمند باشد.

فصل یک درآمدی بر مطالعه شهرت به همراه تعریف ها و ملاحظات این حوزه است. فصل دو شماری از نظریه های علوم اجتماعی و روان شناسی را معرفی می نماید که به صورت مستقیم به مطالعه شهرت ارتباط پیدا می نماید. فصل 3 مثال هایی دارد که از تاریخ برگرفته شده اند و نشان می دهد چگونه بهتر می توان شهرت و معروفیت را بهتر فهمید. فصل 4 بحث می نماید چگونه مشهور بودن بر زندگی سلبریتی اثر می گذارد. فصل 5 رابطه میان سلبریتی ها و طرفداران آنها را واکاوی می نماید. فصل 6 به سراغ دنیا رسانه های اجتماعی می رود و کوشش می نماید پیشرفت های جدید در حوزه میکرو سلبریتی ها را مطالعه کند و در عین حال روندهای کنونی رسانه ها در سده بیست و یکم را هم آنالیز می نماید.

در بخشی از پیشگفتاری که میثم مهدیار معاون پژوهشی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی می خوانیم: قطع به یقین می توان گفت که ظهور رسانه های اجتماعی در فراگیری مفهوم سلبریتی نقش اصلی را داشته است. بدین معنا که تجربه پیشین ما از مساله شهرت و افراد مشهور یا چهره کاملاً متفاوت از شرایط کنونی ماست و اساساً مفهوم سلبریتی با فرد مشهور در عالم سیاست یا حتی یک ستاره در یک فیلم یا یک ورزش خاص متفاوت تلقی می گردد. به گونه ای که این مفهوم با کسب درآمد برای شخص یا یک شرکت یا حتی یک جریان سیاسی همراه است. در واقع اساساً سلبریتی به کسی گفته می گردد که می تواند در خدمت فروش بیشتر یا پیروزی در یک کارزار سیاسی قرار گیرد. استفاده از سلبریتی ها، به عنوان بخشی از راهبردهای بازاریابی، رویه ای معمول در شرکت های عظیم است و این شرکت ها با استفاده از آنان، نشان های تجاری خود را ارتقا می بخشند.

صنعت شهرت فقط با هدف کسب سود، سلبریتی ها را فراوری می نماید. نویسندگان و دانشمندان همیشه اصالت سلبریتی ها را در برابر چشم مردم زیر سوال می برند و می گویند ماشین تبلیغات کیفیت ستارگی یا فرهمندی را عظیم نمایی می نمایند و بدون توجه به استعداد واقعی یا دستاوردهای یک فرد از او یک سلبریتی پول ساز می سازند. در واقع مفهوم سلبریتی به رسانه گره خورده است و بدون پشتیبانی رسانه ها نمی توان انتظار شکل گیری سلبریتی ها را داشت. اگر نه مسئلۀ شهرت تاریخی فراتر از رسانه های جمعی دارد.

کتاب روانشناسی شهرت نوشته گیل استیور به ترجمه احسان شاه قاسمی با شمارگان 1250 نسخه در 128 صفحه بهای 30 هزار تومان از سوی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و با همکاری انتشارات سوره مهر منتشر شده است.